باغ اکبریه بیرجند
درباره باغ اکبریه بیرجند:
عمارت و باغ اکبریه بیرجند در دوران حکومت قاجار و توسط شوکت الملک در ۲ طبقه ساخته شده است و اکنون به عنوان یک میراث جهانی در یونسکو به ثبت رسیده است.
ساخت عمارت و باغ اکبریه بیرجند از اوایل تا اواخر دورة قاجار و در چند مرحله انجام شده است.
باغ اکبریه با وسعتی حدود ۴۵ هزار مترمربع در بستری کوهستانی واقع شده و متشکل از ۲ بناست که ساختمان قدیمیتر متعلق به حشمت الدوله، پدر ابراهیم شوکت الملک است و تاریخ احداث آن به اواخر دوره زندیه و اوایل دوره قاجاریه برمیگردد.
بنای دیگری که در مجموعه عمارت و باغ اکبریه بیرجند واقع شده، ساختمان تشریفات است که توسط شوکت الملک بنیان شده است.
این باغ به عنوان محل سکونت، پذیرایی و انجام امور دیوانی مورد استفاده قرار میگرفته است بطوریکه در لهجه محلی به کلاته سرکار امیر شهرت یافته بود.
اسدالله علم در کتاب خاطراتش به پذیرایی پدرش از رضاشاه در همین باغ اشاره میکند. خود او نیز چنانکه میگوید چندبار از شاه و فرح در همین باغ پذیرایی نمود.
شکل معماری عمارت و باغ اکبریه بیرجند ایرانی با الهامی از معماری روسی است که تلفیق آن با معماری اسلامی، سبک معماری نوینی را نشان میدهد.
عمارت و باغ اکبریه بیرجند شامل بخش های زیر برای پذیرایی از مهمانان خارجی بوده است:
- تالار آیینه،
- گنبد کلاه فرنگی،
- تزئینات مقرنس لانه زنبوری و رسمی بندی
طبقه همکف عمارت ۲ طبقه حشمت الملک دارای ۲ دالان و راهرو نسبتاً طویل است و ارتباط میان ۳ بخش مهم مجموعه، یعنی (۱) باغ اصلی، (۲) باغ جنوبی و (۳) اصطبل را برقرار میکند.
عمارت مرکزی با عملکرد تشریفات و پذیرایی از مهمانان که تقریباً به عنوان هسته مرکزی باغ به حساب میآید از تزیینات و چشم انداز بسیار عالی برخوردار است.
وجود درختان بلند قامت کاج در ۲ طرف خیابان و نیز خیابانهای منتهی به خیابان اصلی عمارت مرکزی بر زیبایی و طراوات باغ اکبریه و نمای آن افزوده است.
باغ کوچکتری در جبهه جنوبی باغ اصلی اکبریه وجود دارد که بوسیله فضاهایی چون فضاهای خدماتی، عمارت مرکزی و دیواره غربی اصطبل احاطه شده است.
یکی از عناصر مهم عمارت و باغ اکبریه بیرجند استخر نسبتاً بزرگ با طرح مربع شکل آن است که بخش عمده فضای باغ را به خود اختصاص می دهد.
درختان موجود در باغ اکبریه بیرجند شامل کاج، انار و توت میباشند و گوشههایی از باغ گلهای تاج خروس به چشم میخورد.
در حال حاظر عمارت و باغ اکبریه بیرجند مقر اداره کل میراث فرهنگی و گردشگری خراسان جنوبی است ضمن اینکه موزه باستان شناسی و مردم شناسی خراسان جنوبی نیز در طبقه همکف این اداره در این عمارت قرار دارند.
آدرس باغ اکبریه بیرجند:
ایران، بیرجند، منطقه اکبریه، انتهای خیابان معلم، باغ اکبریه بیرجند