سنندج

درباره سنندج:

کلیات سنندج:

سنندج مرکز استان کردستان ایران  است. سنندج در فاصله:

• ۱۴۰ کیلومتری خط مرزی با عراق
• ۴۵۲ کیلومتری جنوب تبریز
• ۴۹۵ کیلومتری غرب تهران
• ۱۳۹ کیلومتری شمال شهر کرمانشاه
• ۲۹۲ کیلومتری شمال شهر ایلام
• ۱۷۷ کیلومتری غرب و شمال غربی همدان
• ۲۸۵ کیلومتری جنوب غربی زنجان
• ۲۵۳ کیلومتری جنوب شرقی بانه
• ۱۲۹ کیلومتری شرق و جنوب شرقی مریوان
• ۲۹۹ کیلومتری جنوب شرقی مهاباد
• ۱۶۵ کیلومتری شمال شرقی پاوه
• ۹۶ کیلومتری شمال غربی قروه
• ۵۷ کیلومتری غرب دهگلان
• ۷۵ کیلومتری شمال کامیاران
• ۱۰۱ کیلومتری جنوب دیواندره
• ۱۳۷ کیلومتری شمال غربی سنقر
• ۱۹۵ کیلومتری جنوب شرقی سقز

واقع شده است.

نام سنندج دگرگون شده «سنه دژ» است. «سنه دژ» نیز دگرگون شده «سینه دژ» است. سنندج در وسط و مرکز یا سینه دژ یا کوههای آبیدر و رشته کوه زاگرس قرار دارد و به همین دلیل به آن «سینه دژ» می گفتند.

سنندج به شهر هزار تپه و همچنین شهر مساجد نیز معروف است.

سنندج از طرف یونسکو به عنوان شهر خلاق موسیقی شناخته شده است.

سنندج از لحاظ موقعیت جغرافیایی و فعالیت های شهرسازی عصر صفویان و قاجار؛ از بافت شهری سنتی ارزشمندی برخوردار است. سنندج حدود ۱۱۲ هکتار بافت تاریخی فرهنگی دارد.

سنندج به عنوان یکی از قطب های گردشگری سالم در ایران شناخته شده است.

سنندج یک شهر آریایی از دوران باستانی است بطوریکه قبل از ظهر اسلام؛ اهالی سنه (سنندج) زرتشتی بودند و تا دوران صفوی به این شهر سنه می گفتند.

بخش های قابل توجه ای از شهر سنندج بر روی تپه ها قرار دارند. وضعیت توپوگرافی شهر و کوههای اطراف سنندج باعث شده است که شهر به طور طبیعی در یک دره نسبتاً مسطح محصور باشد و باعث شده است شبکه معابر و خیابان های اصلی و فرعی، کوچه ها و محلات بر حسب شیب زمین شکل بگیرد. در بیشتر قسمتهای شهر سنندج، ساختمانها به صورت پله بندی و تراس بندی ساخته شده اند و غیر از محلات نوساز؛ اغلب کوچه ها باریک و پر پیچ و خم و پله ای هستند.

شهر سلیمانیه عراق خواهرخوانده شهر سنندج ایران است.

دولت صفوی توجه خاصی به شهر سنه (سنندج) به عنوان مرکز ایالت اردلان داشت و همین مساله موجب شد زمینه حضور هنرمندان و معمارانی از اصفهان به این شهر فراهم گردد و در نتیجه معماری سبک اصفهانی که با اقلیم سنه (سنندج) نیز همخوانی و انطباق داشت در این شهر گسترش یافت.

سد مخزنی وحدت (قشلاق) که در ده کیلومتری شمال سنندج بر روی رودخانه دائمی قشلاق ساخته شده است و دریاچه مصنوعی وحدت را بوجود آورده است آب آشامیدنی مورد نیاز سنندج را تامین می کند.

سنندج دارای فرودگاه و ترمینال مسافربری است و قرار است به زودی راه آهن از همدان به سنندج متصل شد.

جمعیت سنندج:

حدود ۴۱۵,۰۰۰ (چهارصد و پانزده هزار) نفر

 

مساحت سنندج:

۳,۰۳۳ کیلومترمربع

تاریخچه سنندج:

آثار کشف شده از تپه های باستانی اطراف شهر سنندج حکایت از آن دارد این منطقه حداقل قدمتی ۶,۰۰۰ ساله دارد. در این کشفیات آثار مشخصی از دوران اشکانیان و دوران اسلامی (خلفای راشدین، امویان و عباسیان) نیز وجود دارد.

قبرهای هزار ساله نیز در اطراف سنندج کشف شده است. آرامگاه امامزاده پیرمحمد و آرامگاه هاجره خاتون (گفته می شود هاجر خاتون خواهر امام رضا ع می باشند که بعد از فوت با حضور امام رضا ع در این محل دفن شده اند) در شهر سنندج از حمله این قبور هستند.

گفته شده است در زمان مادها؛ بخش علیا رود دیاله (عراق)، و شاخه ها و شعب آن در مثلث شهرهای کنونی سلیمانیه (عراق)، سرپل ذهاب (ایران) و سنندج (ایران) در ۹ قرن قبل از میلاد (حدود ۳,۰۰۰ سال قبل) را «پارسوا» (نام یکی از ایالات عیلامی) می گفتند.

احتمال داده می شود سنه (نام اول سنندج) در دوران مغولان ویران شده باشد و به شکل روستایی به نام سنه درآمده باشد.

در نوشته های تاریخی از سال ۱۰۴۶ نام سنه آمده است.

در دوران صفویان و در روزگار شاه صفی در سال ۱۰۴۶ هجری قمری شهر جدید سنندج توسط «سلیمان خان اردلان» پایه گذاری شد که البته به آن سنندج می گفتند ولی از دوران قاجار نامش به سنندج تغیر کرد. سلیمان خان اردلان پسر تیمور خان اردلان از بستگان مورد اعتماد شاه صفی بود که با انگیزه های نظامی وارد سنه شد و دژ حکومتی را بر بالای تپه ای به بلندای ۲۰ متر در کنار روستای سنه ساخت. دژ حکومتی سلیمان خان اردلان امروزه به باشگاه افسران معروف است.

منطقه سنندج (سنه سابق) به مدت ۴۰۰ سال تحت حکمرانی خاندان اردلان بوده است که خود را به ساسانیان نسبت می دادند. خانواده اردلان به جزء یک وقفه کوتاه، در سراسر دوران صفویان؛ بر سنه (سنندج) حکومت کردند.

در دوران زندیه حکومت سنه به دست زندیه افتاد.

شهر سنندج مقر طوایفی از اردلان، وزیری، صادق وزیری، وکیل، تیمون، لله خانی، قطبی، مردوخی، میربابان، بابان، سروش، گله داری (گله خانی)، طلائی بوده است.

در سالهای ۱۳۰۰ تا ۱۳۲۰ خورشیدی؛ شهر سنندج اهمیت خود را به عنوان یک شهر حاکم نشین از دست داد. رضاخان حکومت های محلی را به رسمیت نمی شمرد و همه خوانین و سران عشایر که از حکومت مرکزی تبعیت محض نمی کردند را سرکوب و اعدام می کرد. در زمان رضاخان؛ سنندج بخشی از استان پنجم (استان کرمانشاهان) بود.

در سال ۱۳۳۷ خورشیدی؛ استان پنجم به استان کردستان (به مرکزیت شهر سنندج) و استان کرمانشاهان (به مرکزیت شهر کرمانشاه) تقسیم شد.

 

اقتصاد سنندج:

شهر سنندج دارای نیروگاه سیکل ترکیبی و کارخانه های متعدد است.

کارخانه تراکتورسازی کردستان نیز تراکتورهای مورد نیاز غرب ایران را می سازد.

صنایع کارخانه ای بسیاری در سنندج فعال بوده اند که در سالهای گذشته رو به تعطیلی رفته اند.

شهر سنندج یکی از مراکز مهم قالیبافی ایران است که قالی های آن به صورت بسیرا ظریف و تک پود با گره متقارن بافته می شود.

مجتمع پتروشیمی کردستان در ۶ کیلومتری سنندج؛ بزرگترین واحد صنعتی این شهر است که در سال اسفند ماه ۱۳۹۵ به بهره برداری رسیده است.

 

جغرافیای سنندج:

سنندج در ارتفاع ۱,۴۵۰ تا ۱,۵۳۸ متری از سطح دریا و در منطقه کوهستانی زاگرس واقع شده است.

سنندج از سمت غرب به کوه آبیدر، از شمال به کوه شیخ معروف، و از جنوب به کوه سراج الدین منتهی می شود.

رود دائمی قشلاق به طول ۹۵ کیلومتر از سه کیلومتری شرق سنندج عبور می کند و به گاو رود می پیوندد.

استان کردستان از طبیعتی زیبا برخوردار است و جنگل بخشی از این زیبایی های کردستان است. جنگل های کردستان در اطراف شهرهای بانه و مریوان قرار دارند و بعد از جنگل های شمال بسیار اهمیت دارند. معروفترین درختان جنگلی این جنگل ها؛ بلوط، گلابی، زبان گنجشک (ون)، گردو، سیب وحشی، پسته وحشی، زالزالک، آلبالو جنگلی، بادام تلخ، افرا، و درختانی مانند گز و بید وحشی در کنار رودخانه است. از مهمترین جنگل های جنوب سنندج می توان به پارک جنگلی آبیدر و پارک ملت سنندج اشاره کرد.

 

آب و هوای سنندج:

سنندج در منطقه کوهستانی واقع شده است و آب و هوای آن سرد و نیمه خشک است.

 

فرهنگ سنندج:

زبان مردم سنندج کرد زبان و گوران زبان هستند و کرد زبان های سنندج با گویش اردلانی صحبت می کنند. البته با گذشت زمان تغیراتی در آن رخ داده است.

شهر سنندج مقر طوایفی از اردلان، مردوخی ها، صادق وزیری، ناهید، کامکارها، کمانگرها، نقشبندی، شیخ الاسلامی، اردلان، وزیری، صادق وزیری، ویل، تیمون، لله خانی، قطبی، مردوخی، میربابان، بابان، سروش، گله داری (گله خانی)، و طلائی بوده است.

اکثر اهالی سنندج مسلمان و اهل سنت و اهل شافعی هستند. درصدی از اردلان ها مسلمان و شیعه مذهب هستند.

در سنندج مثل اکثر شهرهای غرب ایران؛ اقلیت های مذهبی مثل یهودیان، مسیحیان و کلیمیان در گذشته محله هایی از شهر را به خود اختصاص داده بودند که با اننقلاب اسلامی ایران اکثراً مهاجرت کردند.

لباس اهالی سنندج لباس کردی است که از تنوع بسیاری نیز برخوردار است.

مردم سنندج مانند دیگر مردمان کرد؛ جشن های چهارشنبه سوری و نوروز را به نام یک جشن ملی و باستانی جشن می گیرند.

شهرستان های استان کردستان:

جاذبه های گردشگری استان کردستان: