نهبندان
درباره نهبندان:
شهر نِهبَندان؛ با جمعیتی حدود ۱۹ هزار نفر؛ در فاصله
- ۱۹۷ کیلومتری جنوب و جنوب شرقی بیرجند،
- ۱۷۲ کیلومتری شمال غربی شهر زابل،
- ۲۶۲ کیلومتری شمال شهر زاهدان،
- ۶۸۳ کیلومتری جنوب مشهد،
- ۵۴۰ کیلومتری جنوب غربی شهر هرات افغانستان،
- ۹۶ کیلومتری غرب خط مرزی ایران با افغانستان، و
- ۱۳۲۲ کیلومتری شرق و جنوب شرقی شهر تهران
واقع شده است.
نِهبَندان، مرکز شهرستان نهبندان در استان خراسان جنوبی در ایران است و از مناطق کویری ایران به حساب می آید.
“نِه” یکی از شهرهای باستانی در دوران سلسله اشکانیان بود.
شهر نِهبَندان جنوبی ترین شهر ایالت پارثاوا (خراسان بزرگ) بوده است.
شهرستان نهبندان به اقتضای موقعیت طبیعی آن و مجاورت با کویر، در دشتی نسبتاً وسیع قرار گرفته است. این ناحیه کویری سرزمینی نسبتاً خشک و کم آب و علف به حساب می آید که آب اغلب قناتهای آن کمی شور و مانع رشد غلات و سایر نباتات می شود. اما این شرایط خاص کویری سبب شده است که از دستبرد و هجوم مهاجمان تا حدودی در امان بماند.
در حوزه نهبندان کنونی اقوامی هستند که احتمالاً پیوند قومی آنها به اقوام قبل از تاریخ در این منطقه برمی گردد.
در ناحیه نهبندان، کوهستانی به نام سند یا (استند) وجود دارد و اقوامی به همین نام در آنجا زندگی میکنند. نمونهای از این طایفه در شرق دهسلم در کوه چاهرویی وجود دارند که چادرنشین و گله دار هستند اما بلوچ نیستند و زبان بلوچی نمی دانند و با براهویی هم هیچ قرابتی ندارند. از نظر قومیت مردم این منطقه از تیره پارتها و اقوام آریایی هستند که از زمانهای قبل از اسلام در این منطقه زندگی می کرده اند.
علاوه بر قوم پارس، از دیگر اقوام ساکن در منطقه نهبندان؛ بلوچها و عربها هستند. اقوام بلوچ از عشایر کوچ نشین منطقه زابل هستند که امروزه در نقاط مختلف شهرستان نهبندان سکونت دارند. اقوام عرب نیز در منطقه ای به نام عربخانه که یکی از دهستانهای شهرستان نهبندان است سکنی گزیده اند. عربهای عربخانه از بازماندگان اعرابی هستند که جزء سپاهیان حازم بن خزیمه در سال ۱۵۰ هجری قمری بودند و برای سرکوبی قیام مردم خراسان و سیستان به این منطقه آمده بودند.
مهمترین محصولات کشاورزی شهرستان نهبندان عبارتند از:
- انّاب،
- خرما،
- پسته،
- زعفران،
- زرشک، و
- انار
محصول ارزشمند نهبندان سنگ آن است؛ چه سنگهای قیمتی معدن قلعه زری و چه سنگهای زیبای گرانیت سیاه و سفید آن که بسیار هم مقاوم هستند. از سنگهای نهبندان برای سنگفرش صحن های حرم علی ابن ابیطالب در نجف نیز استفاده شده است.
مهمترین جاذبه های گردشگری نهبندان عبارتند از:
(۱) کوههای مریخی نهبندان،
(۲) آسبادهای باستانی نهبندان، و
(۳) کویر ریگ یلان حیدرآباد نهبندان.
آدرس شهر نهبندان:
(۱) ایران، بیرجند، شهر نهبندان.
(۲) ایران، زاهدان، زابل، شهر نهبندان