خوسف
درباره خوسف:
خوست؛ با جمعیتی حدود ۶ هزار نفر؛ در فاصله ۳۴ کیلومتری غرب شهر بیرجند واقع شده است.
خوسْفْ یکی از شهرهای مناطق کویری ایران به حساب می آید.
شهر خوست ۱۳۰۰ متر از سطح دریا ارتفاع دارد.
شهر خوست یکی از کهن ترین شهرهای جنوب خراسان محسوب می شود که در منابع تاریخی از آن با نامهای خسف، خسب، و خوسف یاد شده است.
وجود بافت قدیمی با آثار تاریخی از ویژگیهای شاخص شهر خوست محسوب می شود.
بافت خوست که به لحاظ موقعیت مکانی روی هسته مقاوم زمین واقع شده از زمین لرزه در امان مانده است و یکی از سالم ترین بافتهای تاریخی در منطقه به شمار می رود.
منطقه خوست بیشتر استراحتگاه تجار مختلف بویژه منزلگاهی برای بازرگانان گرجی و روس در مسیر تجارت به هند بوده است.
در گذشته کاروانی از منطقه گرجستان که در آن زمان قسمتی از ایران بود به تجارت با هند در مسیر سفر از این منطقه قصد عبور داشته است که در منطقه نهبندان با رهزنان درگیر می شوند و اموال آنها توسط راهزنان به غارت برده می شود. بازماندگان قبایل گرجی سرنوشتهای مختلفی داشتند عده ای به هند و پاکستان رفتند عده ای به مناطق دیگر ایران مهاجرت کردند و عده ای در منطقه خوسف ماندند.
در لغتنامه دهخدا نام خوسف (خوس اف یا خودس اف) (نام منطقه ای در جنوب بیرجند) ریشه در زبان گرجی دارد.
اینکه خوسف چه زمانی به این نام مشهور شده است واقعاً معلوم نیست ولی اساساً این منطقه را گرجی ها و پیش از ظهور اسلام شکل دادند.
جاذبه های گردشگری تاریخی خوسف عبارتند از:
(۱) قلعه قیس آباد،
(۲) قلعه رستم خوسف،
(۳) قلعه قدیمی خوسف،
(۴) قلعه خور،
(۵) قلعه قلاع آرک،
(۶) ارگ عباس خان شیبانی،
(۷) آب انبار خور،
(۸) آب انبار سیوجان،
(۹) حمام سیوجان،
(۱۰) محوطه دوکوهه،
(۱۱) محوطه اسپورگ،
(۱۲) محوطه باراندازی،
(۱۳) حسینیه خور،
(۱۴) حمام خور،
(۱۵) مسجد جامع خوسف،
(۱۶) مسجد ماژان،
(۱۷) مسجد جامع تقاب،
(۱۸) مسجد جامع گل،
(۱۹) مسجد روستای خور،
(۲۰) مسجد همچ،
(۲۱) مسجد عسگری،
(۲۲) مزار سید ابوالقاسم،
(۲۳) مزار گل،
(۲۴) موقوفه میرزا جعفر،
(۲۵) خانه میرزا احمدخان خلیلی نوغاب،
(۲۶) خانه احمدبیگ مالکی، و
(۲۷) خانه کربلایی محمد علی بیگ.
آدرس شهر خوسف:
ایران، بیرجند، شهر خوسف