آرامگاه خیام نیشابوری
درباره آرامگاه خیام نیشابوری:
عمر خیام نیشابوری متولد سال ۴۲۷ هجری قمری در نیشابور است که در سال ۵۱۰ هجری قمری در ۸۳ سالگی در نیشابور درگذشت. حکیم عمر خیام یک دانشمند همه چیز دان، فیلسوف، ریاضی دان، ستاره شناس و رباعی سرای ایرانی در دوره سلجوقی بوده است. گرچه پایگاه علمی خیام برتر از جایگاه ادبی اوست و لقبش حجت الحق بوده است ولی آوازه رباعیات خیام نیز جهانی هست. رباعیات خیام به بیشتر زبانهای دنیا ترجمه شده است. “ادوارد فیتز جرالد” رباعیات خیام را به زبان انگلیسی برگرداند که باعث شهرت جهانی حکیم عمر خیام شده است. یکی از برجسته ترین کارهای حکیم عمر خیام را می توان سر و سامان دادن و سرپرستی محاسبات گاه شماری ایران در زمان وزارت خواجه نظام الملک (که دوره پادشاهی ملک شاه سلجوقی بود) دانست. محاسبات منسوب به خیام در این زمینه هنوز معتبر است و دقتی به مراتب بیشتر از تقویم میلادی دارد. حکیم عمر خیام در ریاضیات، نجوم، علوم ادبی، دینی، و تاریخی استاد بود. نقش خیام در حل معادلات درجه سوم و مطالعاتش درباره اصل پنجم اقلیدس نام او را به عنوان ریاضی دانی برجسته در تاریخ ثبت کرده است. نو پیدا کردن نظریه ای درباره نسبت های هم ارز با نظریه اقلیدس نیز از مهمترین کارهای حکیم عمر خیام بوده است.
آرامگاه عمر خیام محل دفن عمر خیام؛ گیراترین مکان گردشگری نیشابور است. آرامگاه عمر خیام نمونه برجسته معماری نوین ایرانی است. معمار آرامگاه عمر خیام؛ هوشنگ سیحون بود که ساخت این بنا را در سال ۱۳۴۳ خورشیدی به پایان رساند. طرح آرامگاه عمر خیام برگرفته از زندگی، زمانه و اندیشه های عمر خیام است که بر هر سه تخصص: “ریاضی دان”، “اخترشناس” و “شاعر” بودن خیام استوار است. رویکرد طراحی سازه های پیرامون آرامگاه عمر خیام؛ مربوط به پیشه پدری خیام (خیمه دوزی) می باشد و ۲۲ متر بلندا دارد. پیکر بندی بنای آرامگاه عمر خیام بتنی با هسته فلزی است. آرامگاه حکیم عمر خیام در باغی ساخته شده است که مسجد و آرامگاه محمد محروق (سوزانده شده) نیز در آن قرار دارد.
در این مجموعه سه اثر مهم وجود دارد:
(۱) آرامگاه عمر خیام،
(۲) آرامگاه و مسجد محمد محروق، و
(۳) افلاک نمای خیام.
آدرس آرامگاه خیام نیشابوری:
ایران، شهر مشهد، شهر نیشابور، آرامگاه خیام نیشابوری