سردر باغ ملی تهران
درباره سردر باغ ملی تهران:
سردر باغ ملی از بناهای بجا مانده از دوره قاجار می باشد. سردر باغ ملی امروزه در ضلع شرقی وزارت امور خارجه و در ضلع غربی موزه پست و تلگراف قرار دارد. پیش از ساخت برج آزادی (برج شهیاد) سردر باغ ملی به عنوان نماد شهر تهران شناخته می شد.
در زمان فتحعلی شاه قاجار میدانی بنام میدان مشق ساخته و در دوره ناصرالدین شاه تجدید و توسعه یافت. میدان مشق از بزرگترین میدان های نظامی ایران بود که نظامیان در آن مشق نظامی می کردند. در زمان ناصرالدین شاه قاجار برای میدان مشق دروازه ای زیبا با یک درب دولنگه و دو طاق نمای مسدود در بخش جنوب شرقی و شرق میدان ساخته شد که به دروازه ناصری معروف شد. بعضی مواقع ناصرالدین شاه از بالای آن به تماشای مشق نظامیان مشغول می شد. از وقایع مهم میدان مشق می توان به اعدام “میرزا رضا کرمانی“ قاتل ناصرالدین شاه و اعدام “شیخ فضل الله نوری“ اشاره کرد.
سردر باغ ملی کنونی به دستور مستقیم رضا شاه ساخته شد. سردر باغ ملی در جانب شرقی سردر ناصری و با همان ابعاد و شکل ظاهری ساخته شد و پس از آن سردر قبلی ویران گردید. سردر باغ ملی با آمیزه ای از سبک معماری ایرانی- اروپایی به ویژه در کاشی کاریها و کلاه فرنکی طراحی شده است. در بخش بالایی سردر باغ ملی، جایگاه دیدبانی، نقاره زنی و گذر نیروهای نظامی طراحی شده است.
در کاشی کاریهای سردر باغ ملی عناصری برای یادبود کودتای سوم اسفند و فتح تهران به دست رضاخان وجود دارد که از آن میان می توان تخریب برج و بارو با گلوله های توپ، رضاشاه در حال تیراندازی، و دو فرشته پیروزی را نام برد.
سردر باغ ملی به عنوان دروازه ورودی به میدان مشق که محوطه ای نظامی و در اختیار قشون بوده ساخته شد. چندی پس از ساختن این دروازه، طرح برپایی نخستین باغ همگانی (پارک) شهر تهران (بنام باغ ملی) در زمین های درون میدان مشق برنامه ریزی و پیاده سازی شد و از این رو نام دروازه میدان مشق به سردر باغ ملی دگرگون شد. با این حال باغ ملی چند سال بیشتر دوام نیاورد و در محوطه آن ساختمان هایی از جمله ساختمان وزارت امورخارجه ایران، کتابخانه ملی، و موزه باستان ساخته شد اما نام این باغ بر سر دروازه میدان مشق پابرجا ماند و سردر باغ ملی در جایگاه نمادی از معماری آن دوره در یادها باقی ماند.
آدرس سردر باغ ملی:
تهران، ضلع شمالی خیابان امام خمینی، (روبروی ایستگاه مترو امام خمینی)