عمارت موسی خانی شهربابک
درباره عمارت موسی خانی شهربابک:
مهمترین اثر تاریخی درون شهری شهربابک را می توان عمارت موسی خانی دانست.
عمارت موسی خانی از بناهای تاریخی زمان قاجاریه در شهربابک است.
تاریخ احداث عمارت موسی خانی ۱۲۶۵ – ۱۲۷۰ هجری قمری است.
مساحت بنای عمارت موسی خانی ۷۵۰۰ مترمربع است که شامل ۲۳۰۰ مترمربع زیربنا و ۵۲۰۰ مترمربع باغ عمارت است.
پس از حاج محمد علی ملقب به حاج آقا فرزندش در شهر بابک به حکومت رسید. دوران حکومت او همزمان با سلطنت محمد شاه و ناصرالدین شاه قاجار بود. پسر حاج آقا موقوفات بسیاری داشته است و نزدیک ۳۰ سال حکومت کرد و عمارت بزرگی ساخت که به عمارت موسی خان معروف است.
بنای باعظمت عمارت موسی خانی توسط موسی خان پسر شیخ الله ساخته شده است.
تزیینات بنای زیبای موسی خانی به صورت گچبری و سیم در بخشهای مختلف نمای ساختمان اجرا شده اند.
مصالح به کار رفته در بنا خشت خام و گِل رُس، کاه، آهک، گچ، سنگ، چوب و شیشه است.
نوع چوبهای به کار رفته در درها، پنجرهها و ارسی ها از چوب گردو است و تمامی ستونها و حایلها از چوب درخت توت است.
بنای موسی خانی در ۲ طبقه و در ۳ ضلع اصلی ساخته شده است که عبارتند از:
(۱) ضلع شمالی: که به صورت دوبلکس ساخته شده، دارای یک بادگیر دوقلو است و برای استفاده در بهار کاربرد داشته است، بادگیرها در زمان فرج الله خان (نوه موسی خان) به برج نگهبانی تبدیل گشته اند و از این قسمت در حال حاضر به عنوان موزه مردمشناسی استفاده می شود.
(۲) ضلع غربی: کاربرد این ضلع در تابستان بوده است. در این ضلع یک بادگیر بزرگ و بلند قرار دارد که تاج آن در سیل سال ۱۳۶۵ خورشیدی تخریب گشته است.
(۳) ضلع جنوبی: تمامی اتاق ها و ایوان اصلی آن به باغ بزرگ عمارت و حیات داخلی آن مشرف می باشد و از ۲ ایوان ۲ طبقه به صورت متقارن و یک ایوان اصلی در وسط تشکیل شده است.
در تقاطع ضلع شمالی و غربی، انبار غله وجود دارد، که به خاطر نوع طراحی خاص آن همیشه دمایی کمتر از بقیه قسمتهای عمارت دارد.
در تقاطع ضلع جنوبی و غربی برج اصلی عمارت است که بر رودخانه و قسمت غرب و جنوب بنا اشراف کامل دارد.
عمارت موسی خانی در سالهای ۱۳۷۱ تا ۱۳۷۳ خورشیدی مورد بازسازی و مرمت قرار گرفته است.
آدرس عمارت موسی خانی:
ایران، کرمان، شهر بابک، عمارت موسی خانی