آستانه شاه نعمت الله ولی
درباره آستانه شاه نعمت الله ولی:
شاه نعمت الله ولی معروف به سید نورالدین شاه نعمت الله ولی ماهانی کرمانی؛ شاعر و عارفِ ایرانی بود. سلسله نعمت اللهی منسوب به اوست.
شاه نعمت الله از اقطاب و عرفای سده ۸ و ۹ هجری قمری است که طریقتی جدید در تصوف ایجاد کرد و پیروان سایر طریقتها را نیز تحت تأثیر خود قرار داد. او از جمله شعرای تصوف ایران و قطب دراویش نعمت اللهی است. او در طریقه تصوف مؤسس سلسله مشهور نعمت اللهی است و در راه طریقت و سیر و سلوک مقامی بالا داشته است. البته کارشناسان معتقدند که اشعار و پیشگویی های او طی مرور زمان تحریف شده است.
آرامگاه یا آستانه شاه نعمت الله ولی بنایی مربوط به دوره صفویه است که در شهر ماهان در استان کرمان جای گرفته است.
شاه نعمت الله ولی بین سالهای ۸۳۲ تا ۸۳۴ هجری قمری در شهر کرمان درگذشت و در شهر ماهان در میان باغی مدفون شد.
هسته اولیه این بنا گنبدی منفرد بود که در سال ۸۴۰ هجری قمری و به دستور احمد شاه دکنی ساخته شد و به تدریج توسعه یافت.
آستانه شاه نعمت الله ولی که امروزه ۳۲ هزار مترمربع مساحت دارد، در آغاز به شکل یک تک بنا با گنبدی بلند بر فراز فضایی چهار گوش درون باغ بزرگی بوده است که در دوره های بعدی بناهای دیگری در کنار آن ساخته شده است.
عمارت تاریخی مرقد شاه نعمت الله ولی، صحن ها و رواق های پیرامون آن نزدیک به ۶ هزار مترمربع وسعت دارد.
عمارت آرامگاه شاه نعمت الله ولی آمیختهایی از هنر معماری ۶ قرن اخیر است.
آستانه شاه نعمت الله ولی از چندین صحن تشکیل شده که عبارتند از:
- صحن اتابکی،
- صحن وکیل الملکی،
- صحن حسینیه،
- صحن میرداماد و
- صحن بیگلربیگی.
صحن میرداماد که به صحن شاه عباسی نیز مشهور است در زمان سلطنت ناصرالدین شاه مرمت و بازسازی شد.
صحن وکیلالملکی از یادگارهای محمد اسماعیل خان نوری وکیل الملک است.
صحن حسینیه با مناره هایی به بلندای ۴۲ متر در سمت غرب آرامگاه شاه نعمت الله ولی در زمان محمد شاه قاجار ساخته شده است.
صحن اتابکی در زمان علی اصغر خان اتابک صدر اعظم ناصرالدین شاه و با وجوه اهدایی او تازهترین صحنی است که بنا نهاده شده است.
آخرین صحن آرامگاه شاه نعمت الله ولی صحن بیگلربیگی است که به خانه متولی باشی ختم میشود.
در ساخت دربهای آرامگاه شاه نعمت الله ولی که احتمالاً در هندوستان ساخته شدهاند، از نقوش هندسی خاتم کاری شده، و قطعاتی از عاج فیل بهره گرفته شده است.
بیشترین توسعه این مجموعه در دوران قاجاریه انجام شده است.
مجموعه آستانه شاه نعمت الله ولی طی ۶ قرن بنا شده است و تداوم معماری ایران را در ۶ قرن گذشته و به صورت زیبایی به تماشا گذاشته است.
عناصر تزئینی مجموعه آستانه شاه نعمت الله ولی شامل کاشیکاری، کاربندی، مقرنس، گچبری و نقاشی است.
در بخش زبرین دالان ورودی آستانه شاه نعمت الله ولی، موزه شاه نعمت الله قرار دارد و در سمت شمال آن، کتابفروشی و در سمت جنوب غربی، آرامگاه امیرنظام گروسی؛ سیاستمدار، ادیب و چهره نامدار دوره قاجار؛ قرار دارد.
آدرس آستانه شاه نعمت الله ولی:
ایران، کرمان، شهر ماهان، آستانه شاه نعمت الله ولی